25+ Bức Tranh thêu chữ thập đẹp và những điều cần biết
1. Tranh Thêu chữ thập là gì?
Nếu bạn là một người mới quan tâm đến tranh, hẳn bạn sẽ tự đặt cho mình câu hỏi “Tranh thêu chữ thập là gì và tại sao dòng tranh này lại được nhiều người yêu thích đến vậy?”. Ở phần đầu của bài viết hôm nay hãy cùng tìm hiểu về khái niệm của dòng tranh này nhé.
Tranh thêu chữ thập là dòng tranh sử dụng kỹ thuật thêu chữ thập hay còn gọi là X-stitch, là phương pháp thêu trên những loại vải thô có chia các ô đều để các mũi khâu có thể thành hình chữ thập một cách đều đặn.
Thêu Cross-Stitch thường sử dụng hai loại vải là vải Aida và vải Evenweave (vải thô). Trong đó, vải Aida là loại vải chính được sử dụng nhiều hơn cả.
2. Nguồn gốc tranh thêu chữ thập
Thêu chữ thập là một trong những hình thức lâu đời nhất của nghề thêu, đã xuất hiện từ cả ngàn năm trước ở khắp nơi trên thế giới.
Người ta đã tìm thấy những hoạ tiết thêu chữ thập trên tấm trang trí bàn thờ Chúa trời ở Jelusalem, trên đồ trang sức của thổ dân châu Úc, trên trang phục của các thổ dân da đỏ châu Mỹ, trên hoàng bào của vua Trung quốc và trên gấu váy của cô gái H’mông Việt nam.
Tuy nhiên, thêu chữ thập mới phát triển thành loại hình tranh thêu nghệ thuật trong vài thập kỷ gần đây. Khởi nguồn từ châu Âu, tranh thêu chữ thập đã nhanh chóng lan sang châu Mỹ, châu Á, và phát triển nhất tại Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc.
Có mặt ở Việt Nam vào năm 2009, đến nay tranh thêu chữ thập đã có sự phát triển rõ rệt và đặc biệt phổ biến, nhất là ở các thành phố lớn như Hà Nội và Sài Gòn.
Các thao tác thêu đơn giản nên bất kỳ ai yêu thích cũng có thể thêu được cùng với mẫu mã đa dạng, đậm chất dân tộc nhưng cũng không kém phần hiện đại, tranh thêu chữ thập có thể dùng làm quà tặng vào các dịp đặc biệt như lễ Tết hay đơn giản chỉ là một món đồ trang trí cho không gian gia đình thêm tươi sáng và đặc sắc.
Hiện nay với sự phát triển tiên tiến của công nghệ hiện đại, công nghệ sản xuất tranh thêu chữ thập cũng có nhiều bước tiến lớn. Cùng nhìn lại quá trình phát triển của kỹ thuật thêu tranh chữ thập nhé.
Tranh thêu chữ thập trên vải Aida trắng
Tranh thêu chữ thập thời kỳ đầu (từ năm 2011 trở về trước) được thêu kín bằng chỉ màu trên những tấm vải Aida “trắng”. Người thêu tranh phải dựa vào chart hướng dẫn để kẻ vẽ, đánh dấu bằng bút lên vải để giúp cho việc thêu sau đó dễ dàng hơn.
Tranh thêu chữ thập in sẵn
Khoảng từ năm 2011 đến năm 2012, tranh thêu chữ thập được nhà sản xuất in mã màu lên trên vải Aida bằng loại mực tạm dễ phai khi giặt. Nhờ vậy, việc thêu tranh trở nên dễ dàng hơn. Tuy nhiên việc in còn kém khiến vị trí bị sai lệch, tranh chưa được chính xác và đẹp mắt.
Tranh thêu chữ thập in chuẩn 100%
Cho đến năm 2012, tranh thêu chữ thập của một số nhà máy đã được in chuẩn 100% giúp người thêu tranh có thể tự tin tạo ra những sản phẩm đẹp hơn hẳn. Ngày nay, khi người ta nói đến tranh thêu chữ thập thì đều được hiểu là loại được in chuẩn 100%.
Tranh thêu chữ thập 3D
Chúng ta đều biết rằng việc thêu kín tranh khổ lớn là rất vất vả, những mẫu tranh thêu chữ thập trên 1 mét mất đến thời gian 3 tháng nếu thêu liên tục, thậm chí, những mẫu rộng 2 mét mất đến nửa năm để hoàn thành khiến nhiều chị em không đủ kiên trì để thực hiện.
Do đó, vào khoảng cuối năm 2013, dòng tranh thêu chữ thập 3D đã ra đời. Nhiều người lầm tưởng rằng đây là tranh 3 chiều, nhưng thực ra không phải như vậy.
Tranh thêu 3D là tranh không thêu kín, tức là có một số phần trên tranh được in trực tiếp hình lên, do vậy khi thêu, chị em không cần phải thêu những vị trí đã được in sẵn hình nữa, điều này giúp khối lượng công việc được giảm đi đáng kể. Loại tranh này có vẻ đẹp lạ kết hợp giữa chỉ thêu và ảnh in tạo bề nổi (3D).
Tranh thêu chữ thập 5D
Con người luôn tìm kiếm những điều tốt và hoàn hảo hơn những gì hiện tại đang có. Việc ra tranh 3D vẫn chưa thỏa mãn được các nhà sản xuất về chất lượng do vải Aida có lỗ to và thưa khiến hình ảnh bị vỡ.
Vì vậy, sau năm 2013, dòng tranh thêu 5D đã ra đời với vải khít lỗ hơn, nhờ vậy mà hình ảnh in trên tranh cũng trở nên sắc nét hơn bao giờ hết. Tranh thêu chữ thập 5D là dòng tranh mà lượng hình in trực tiếp được chiếm tỉ trọng cao hơn tranh 3D một chút (nhiều chi tiết khó đã được in).
3. Cách thêu tranh thêu chữ thập
Để có được một bức tranh thêu chữ thập đẹp, bạn không chỉ cần có sự kiên nhẫn mà điểm mấu chốt là sự khéo léo của từng đường kim mũi chỉ. Cùng tham khảo 4 kỹ thuật thêu tranh chữ thập dưới đây để trau dồi thêm những kỹ năng, những mẹo hay giúp cho việc thêu chữ thập trở nên dễ dàng hơn nhé.
3.1. Mũi thêu đầy đủ (Full stitch)
Đây là mũi chữ thập trọn vẹn, thường gặp nhất trong thêu tranh chữ thập. Tranh chữ thập được tạo nên bởi nhiều mũi thêu hình chữ X, vì thế để thêu được cả bức tranh chữ thập đều và đẹp bạn cần biết được cách thêu chính xác của mũi thêu một chữ X đơn giản.
Bạn nên thêu theo trình tự sau: thêu bắt đầu từ ô trên bên trái rồi kéo xuống ô dưới bên phải, rồi vòng lên ô trên bên phải, cuối cùng mới là ô dưới bên trái. Lưu ý là thêu tất cả chữ X trên tranh theo trình tự như trên, theo cùng một cách thì các mũi thêu sẽ đều nhau, cực chuẩn và đẹp.
3.2. Kỹ thuật thêu nhiều chữ X (Half stitch)
Trên tranh thêu có nhiều vị trí và mảng tranh có cùng màu chỉ với nhau, bạn có thể tiết kiệm thời gian và công sức bằng cách thêu nhiều chữ X cùng màu một lúc, từ hàng này sang hàng khác thay vì thêu từng chữ X đơn lẻ.
Bạn áp dụng kỹ thuật thêu 1 chữ X bắt đầu bằng cách thêu từ ô trên bên trái xuống ô dưới bên phải (thêu hình dấu huyền), lặp lại như thế đến hết hàng chữ X cùng màu, rồi sau đó quay ngược lại từ ô trên bên phải xuống ô dưới bên trái (thêu hình dấu sắc).
Nếu có 1 đến 2 màu sắc trong cùng một hàng, chị em chỉ cần bỏ qua ô vuông khác màu rồi thêu sau.
2.3. Kỹ thuật mũi viền – Back Stitch
Thêu mũi viền hay còn được gọi là Back Stitch là cách thêu tạo được thêm độ sắc nét cho mỗi mũi thêu trên tranh. Để thêu được mũi viền, ban đầu bạn thêu mũi đột như khâu quần áo bình thường, sau đó đi mũi viền từng ô một sao cho đường chỉ được sát với mặt vải.
Đối với các đường cong uốn lượn, chị em có thể thêu bằng cách kéo chỉ tạo thành đường chéo qua 1 đến 3 ô, sử dụng mũi thêu như vậy trông sẽ đẹp hơn và sắc sảo hơn so với thêu mũi X đầy đủ.
2.4. Kỹ thuật thêu mũi con bọ (French-knot)
Đây là kỹ thuật thêu cần thiết khi người thêu có ý định thêu phần nhụy hoa, mắt động vật hoặc những bộ phận, những phần cần thêu mũi nhỏ, hình tròn đậm để làm nổi bật lên.
Lên kim từ lỗ của 1 ô stitch, một tay bạn tỳ kim nằm ngang trên mặt vải, một tay cuốn chỉ các vòng tùy ý quanh đầu kim, tiếp theo kéo các vòng chỉ này xuống sát với tay bạn đang giữ kim rồi rút kim từ từ, khi đã tạo một gút trên sợi chỉ thì bạn đâm kim xuống mặt trái của vải và kéo từ từ để lại gút vừa tạo nằm lại trên mặt vải.
Ngoài các kỹ thuật thêu tranh chữ thập trên, chị em có thể tham khảo một số kỹ thuật khác phức tạp hơn như mũi 1/2, 1/4, 3/4, thêu hai mặt như một, thêu boomerang,…
4. So sánh tranh thêu tay truyền thống và tranh thêu chữ thập
Tranh thêu chữ thập
Về chất liệu tranh thêu chữ thập:
– Vải để thêu tranh thêu chữ thập là loại vải được làm bằng chất liệu nhựa, trên tấm vải được chia thành những ô vuông nhỏ đều nhau, mẫu đã có màu cụ thể cũng được in sẵn lên trên mặt vải.
– Chỉ để thêu chủ yếu là chỉ thô với khoảng hơn 400 mã màu với màu sắc đậm nhạt khác nhau.
– Kim thêu tranh thêu chữ thập thường to, mũi kim sẽ không nhọn vì các loại vải thêu tranh chữ thập đã có sẵn lỗ giữa các ô.
Kỹ thuật thêu tranh thêu chữ thập:
Tranh thêu chữ thập dễ dàng chiếm được cảm tình của các chị em phụ nữ bởi kỹ thuật thêu tranh đơn giản, không quá khó, không mất nhiều thời gian để học. Bạn chỉ cần mất khoảng 15 – 30 phút làm theo hướng dẫn của các chủ cửa hàng hoặc người đã có kỹ năng thêu là đã có thể tự thêu được ngay.
Việc nhận biết màu sắc và phối chỉ cũng không quá khó bởi trong những bức tranh thêu chữ thập, vải thêu đã được đánh số, chỉ cũng được đánh số, khi thêu bạn chỉ cần so sánh số của chỉ với số được đánh trên nền vải là sẽ tìm được màu thêu một cách dễ dàng.
Độ đa dạng tranh thêu chữ thập:
Tranh được in sẵn nên mẫu mã thường có hạn. Bên cạnh đó, do màu chỉ của tranh thêu chữ thập không được đa dạng dẫn đến việc phối màu chỉ khi thêu là khá đơn điệu, không tự nhiên, không có sự chuyển màu uyển chuyển như tranh thêu tay truyền thống.
Về giá thành tranh thêu chữ thập:
Tranh thêu chữ thập có giá thành không quá cao vì được sản xuất công nghiệp với số lượng lớn và trên thực tế khi mua thì đa số tranh vẫn chưa hoàn thành mà phải tự gia công.
Về chất liệu tranh thêu tay truyền thống:
– Vải để thêu tranh thêu tay truyền thống rất đa dạng, có thể thêu trên bất kỳ loại vải nào như: vải cotton, vải phi, vải lụa tơ tằm.
– Để thêu tranh thêu tay truyền thống sau khi có mẫu vẽ phải chuyển mẫu vẽ đó lên vải, công đoạn này cũng thực hiện hoàn toàn thủ công bằng cách vẽ tay trực tiếp lên vải, sử dụng giấy scan hoặc mẫu châm kim kết hợp với phấn màu và dầu hỏa…và mẫu vẽ được chuyển thể lên vải đúng nghĩa chỉ có các nét vẽ chứ không có màu sẵn như tranh thêu chữ thập.
– Kim để thêu tranh thêu tay truyền thống là kim thêu chuyên dụng, kích thước lớn nhỏ thay đổi luôn phiên để thêu các họa tiết khác nhau hoặc có thể thêu bằng dòng kim có đánh số từ lớn đến nhỏ với số kim lần lượt là kim số 8, 9, 10, 11 bán rất nhiều ngoài thị trường, có cả kim Nhật dùng để thêu chân dung người hoặc các chi tiết cần độ tinh xảo.
– Một điều đặc biệt là cả vải và chỉ để thêu Tranh thêu tay truyền thống đều được nhuộm thủ công từ các loại lá, loại củ, theo công thức truyền thống từ các làng nghề làm lụa tơ tằm, không độc hại, lại rất bền màu. Điều đó đã được thẩm định qua năm tháng.
Kỹ thuật thêu Tranh thêu tay truyền thống:
Tùy vào họa tiết trên bức tranh, để tạo nên những tác phẩm tranh thêu tay nghệ thuật nghệ nhân phải linh hoạt kết hợp nhiều phương pháp thêu khác như: thêu nối đầu, thêu chăng chặn, thêu lướt vặn, thêu bó hạt, đâm xô, thêu đột, thêu sa hạt, thêu khoán vảy.
Thêu tranh thêu tay truyền thống, đặc biệt khi hướng đến dòng tranh thêu tay nghệ thuật là cả một quá trình luyện tập lâu dài.
Để thành thạo hết các kỹ năng trở thành người thêu tranh thêu tay đẹp có thể phải đến vài năm, tùy vào khả năng học hỏi, kiên nhẫn và sự sáng tạo đôi khi còn là năng khiếu bởi có những người thêu rất đẹp nhưng có những người thêu cả chục năm trời mà tay nghề vẫn chưa cao.
Để thêu nên những tác phẩm tranh thêu tay đẹp người nghệ nhân phải có tư duy thẩm mỹ tốt, sáng tạo, tỉ mỉ, kiên trì, tâm huyết đôi khi là thả cả hồn mình vào để cảm nhận và dùng chính đôi tay mình cùng cây kim sợi chỉ để truyền tải hết vẻ đẹp của bức tranh.
Độ đa dạng tranh thêu tay truyền thống:
Khi thêu tranh thêu tay truyền thống người nghệ nhân có thể thỏa sức sáng tạo với hệ thống màu chỉ vô cùng đa dạng nên tới hàng ngàn mã màu khác nhau, có cả chỉ thô kết hợp với chỉ bóng, chỉ làm bằng sợi tơ tằm, chỉ DMC cao cấp của Pháp…. đây là những loại chỉ mịn đẹp, sáng bóng, dễ bắt sáng nên tranh thêu tay truyền thống sau khi thêu hoàn thiện được đóng khung kính và khi treo lên sẽ rất sang trọng, nổi bật.
Về giá thành tranh thêu tay truyền thống:
Sự khác biệt về chất liệu và kĩ thuật thêu khiến cho giá thành tranh thêu tay cao hơn rất nhiều lần so với tranh thêu chữ thập và các dòng tranh khác trên thị trường Việt Nam.
Lợi thế về giá thành và kiểu mẫu đã giúp tranh thêu chữ thập có một vị thế nhất định trong thị trường tranh Việt Nam, được đông đảo khách hàng yêu thích thú và lựa chọn. Khách hàng dù là đối tượng thuộc tầng lớp nào cũng đều có thể mua tranh thêu chữ thập.
Ngược lại với tranh thêu chữ thập, nếu ngay từ đầu tranh chữ thập đã là những sản phẩm chưa hoàn chỉnh thì mỗi một bức tranh thêu tay khi xuất xưởng đã là một sản phẩm hoàn thiện.
ranh thêu tay truyền thống được các nghệ nhân thực hiện nên cực kì sắc sảo và tỉ mĩ khác hoàn toàn với kĩ thuật thêu đơn giản mà bất cứ ai cũng có thể gia công được như dòng tranh thêu chữ thập, mang vẻ đẹp truyền thống với những cảnh vật và thiên nhiên con người Việt Nam.
Mỗi loại tranh lại có những đặc điểm, những ưu nhược điểm riêng. Qua những phân tích, so sánh trên mong rằng bạn đọc sẽ tìm được cho mình sản phẩm phù hợp nhất.
5. Tác hại của tranh thêu chữ thập
5.1. Tác hại của sản phẩm giả tràn lan
Hiện nay trên thị trường Việt Nam, có rất nhiều cơ sở buôn bán tranh thêu chữ thập. Điều đáng nói ở đây là hầu hết các cơ sở này đều không có chứng nhận chứng minh nguồn gốc và chất lượng của sản phẩm.
Tranh thêu chữ thập được bày bán một cách tràn lan thậm chí ở cả các cửa hàng có tên tuổi với giá thành rẻ và mẫu mã đa dạng có thể thỏa mãn nhu cầu của người mua thuộc mọi lứa tuổi.
Tuy nhiên người sử dụng lại thản nhiên không hề hay biết đến các tác hại nếu mua phải sản phẩm giả, không chính hãng, đặc biệt là hàng nhái từ Trung Quốc.
Tranh thêu chữ thập giả, có nguồn gốc xuất sứ không rõ ràng thường sử dụng vải có chứa hóa chất để khiến vải trở nên cứng hơn giúp việc thêu tranh trở nên dễ dàng hơn.
Tuy nhiên, các hóa chất này không chỉ độc hại đối với những người thường xuyên tiếp xúc trực tiếp mà khi được giặt và thải ra môi trường còn có nguy cơ ảnh gưởng đến sức khỏe cộng đồng về lâu về dài.
Không chỉ vậy, chỉ thêu của tranh giả được nhuộm màu bằng thuốc nhuộm không an toàn, có khả năng chứa phẩm màu azo (chất thuộc danh mục cấm) và formandehyt (chất có nguy cơ gây dị ứng, ung thư nếu tiếp xúc nhiều).
Nếu người dùng có thói quen cắn, ngậm, mút chỉ sẽ có nguy cơ lẫy nhiễm các chất có hại trong chỉ thêu, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
5.2. Tác hại của sản phầm chính hãng
Mặc dù sử dụng sản phẩm tranh thêu chữ thập chính hãng sẽ an toàn hơn rất nhiều so với sản phẩm giả bởi tránh được những tác động củ chất hóa học đến cơ thể, nhưng vẫn không thể tránh được một số ảnh hưởng vật lý xấu đến sức khỏe.
Việc thêu tranh cần một khoảng thời gian khá dài cùng với sự bền bỉ và kiên nhẫn. Tư thế ngồi quá lâu khi thêu tranh dẫn đến cơ thể dễ bị đau mỏi, ảnh hưởng đến hệ thống xương sống và vai gáy, gây chèn ép vào hệ thống tĩnh mạch ở vùng tầng sinh môn, cản trở lưu thông máu ở vùng tầng sinh môn.
Ngoài ra, do mải miết thêu tranh mà nhiều chị em còn nhịn đại tiện, nhịn uống nước thường xuyên dẫn đến táo bón và gây bệnh trĩ. Bên cạnh đó, việc căng mắt và nhìn chăm chú khi thêu tranh cũng khiến cho mắt dễ bị nhức mỏi, hoa mắt và chóng mặt.
Để vừa làm việc có năng xuất mà không ảnh hưởng xấu đến sức khỏe thì chị em cần hết sức lưu ý những tác hại trên để phòng tránh và có chế độ nghỉ ngơi hợp lý khi thêu tranh chữ thập nhé.
6: Các địa chỉ bán tranh thêu chữ thập uy tín tại Hà Nội
Các bạn có thể lên các Website uy tín hoặc các cửa hàng lớn trên địa bàn Hà Nội để mua tranh thêu chữ thập như muabantranhtheu.com, tranhtheuchuthap.vn,… để có thể lựa chọn được sản phẩm tốt nhất. Ngoài ra nếu bạn quan tâm đến các sản phẩm tranh thêu tay truyền thống hãy ghé qua cửa hàng Thêu Việt tại:
– Tên công ty: Tranh Thêu Tay Thêu Việt
– Địa chỉ: 64A Phố Tôn Đức Thắng, P, Đống Đa, Hà Nội
– Số điện thoại: 024 3734 9801